Đối với mỗi cầu thủ, chấn thương là điều có thể nói như cơm bữa. Có thể nói rằng làm cầu thủ đá bóng mà không muốn bị chấn thương dường như là điều không thể. Và trong số các chấn thương mà cầu thủ thường gặp phải, thì chấn thương dây chằng kéo chính là nỗi lo lớn nhất của các cầu thủ. Đầu gối là bộ vị chiếm vai trò vô cùng quan trọng trong xương khớp, và khu vực đầu gối cũng là nơi rất dễ bị tổn thương. Chấn thương dây chằng chéo ở đầu gối có thời gian phục hồi vô cùng lâu, thậm chí còn khó tìm lại được phong độ như trước, vậy nên các cầu thủ luôn cần hết sức lưu ý. Bài viết dưới đây sẽ nói nhiều hơn về chấn thương dây chằng chéo.
Tiền vệ Duy Mạnh từng gặp chấn thương dây chằng chéo
Tiền vệ Đỗ Duy Mạnh của CLB Hà Nội vừa gặp phải chấn thương dây chằng chéo khi góp mặt trong trận Siêu cúp quốc gia 2019 ở tình huống va chạm với đối thủ. Sau khi kiểm tra, kết quả cho thấy anh bị đứt hoàn toàn dây chằng chéo đầu gối, phải mất 6-9 tháng để hồi phục… Chấn thương dây chằng chéo không phải là điều quá xa lạ với những người quan tâm đến bóng đá. Cho dù là cầu thủ chuyên nghiệp hay vận động viên đá bóng nghiệp dư, nguy cơ chấn thương dây chằng chéo đều có thể xảy ra.
Duy Mạnh là cầu thủ thứ 6 của lứa U23 Thường Châu gặp chấn thương nặng. Họ đều là những cầu thủ giữ vai trò chủ chốt ở cấp đội tuyển quốc gia cũng như CLB. Nếu Duy Mạnh chấn thương sau một pha va chạm, Đình Trọng lại tự làm khó mình với một pha xoay người, ở tốc độ không quá cao và có sự chủ động, nhưng kết quả vẫn là đứt dây chằng cấp độ ba. Từ đây, có thể thấy nguy cơ đứt dây chằng không chỉ đến từ những tác động ngoại lực trực tiếp. Chúng ta cùng tìm hiểu các nguyên nhân dẫn tới chấn thương này và có cách phòng ngừa tốt nhất đối với những người yêu và thường xuyên chơi thể thao.
Phân loại chấn thương đứt dây chằng chéo
Thông thường có 2 loại chấn thương đứt dây chằng chéo bao gồm:
– Đứt dây chằng chéo do chấn thương trực tiếp
Đây là những chấn thương về mặt vật lý xảy ra khi phần chân bị va chạm như ngã xe, tai nạn lao động, tai nạn giao thông. Những chấn thương đứt dây chằng chéo này thường chỉ chiếm 30% tổng số các trường hợp.
– Đứt dây chằng chéo gián tiếp
70% các ca đứt dây chằng chéo là đứt dây chằng chéo gián tiếp do chơi thể thao như trường hợp của Xuân Trường. Đây là chấn thương xảy ra khi không có va chạm vật lý. Chủ yếu xuất phát từ vận động. Chúng thường khá phổ biến ở người chơi các môn thể thao phải chuyển hướng đột ngột hoặc thường xuyên bật nhảy như bóng đá, bóng rổ, tennis… Trong số các môn thể thao, bóng đá được coi là môn thể thao dễ bị đứt dây chằng chéo nhất. Theo thống kê, gần 70% số ca đứt đây chằng chéo xuất phát từ chơi thể thao.
Do đâu các cầu thủ gặp chấn thương dây chằng chéo?
Việc chuyển hướng đột ngột là điều khá phổ biến khi chơi bóng đá. Bản thân các cầu thủ chuyên nghiệp cũng là những người có dây chằng chéo chắc chắn hơn người bình thường. Nhưng việc chấn thương dây chằng chéo vẫn xảy ra. Nguyên nhân chính của tình trạng đứt dây chằng chéo ở các cầu thủ chính thường nằm ở các yếu tố dưới đây:
Lịch thi đấu dày đặc
Trước đây, huấn luyện viên Zidane của Real từng phàn nàn trong một cuộc họp báo rằng các cầu thủ của ông đang phải thi đấu quá nhiều với cường độ 3 ngày một trận, điều đó khiến một loạt các cầu thủ trụ cột của Real bao gồm Eden Hazard, Luka Modric, James Rodriguez, Marcelo và Thibaut Courtois phải ngồi trên băng ghế dự bị với vấn đề về đầu gối.
Dây chằng chéo không phải là sợi dây đàn hồi vô hạn. Càng vận động mạnh và lâu, dây chằng chéo trước càng căng. Nếu không được nghỉ ngơi để phục hồi về trạng thái ban đầu. Dây chằng chéo sẽ luôn căng và cực kì dễ tổn thương. Nó sẽ không hề có triệu chứng báo trước.
Cầu thủ chưa khởi động kĩ
Khởi động được coi là yêu cầu bắt buộc với các cầu thủ chuyên nghiệp. Tuy nhiên trong một số trường hợp, điều này hay bị bỏ qua. Việc không khởi động kĩ thường khiến cho dây chằng không kịp chuyển từ trạng thái nghỉ sang vận động đột ngột. Như vậy sẽ làm tăng gấp đôi nguy cơ bị chấn thương giãn hoặc đứt.
Chế độ dinh dưỡng chưa hợp lý
Dinh dưỡng là điều cực kì quan trọng với mọi cầu thủ. Nó giúp phục hồi và phát triển các cơ bắp. Đồng thời duy trì thể trạng tốt nhất cho hệ thống gân dây chằng và bộ máy vận động. Dây chằng cũng tương tự như vậy. Việc thiếu đi các dưỡng chất cần thiết cho dây chằng như collagen typ 1, mucopolysacharid có thể khiến việc phục hồi dây chằng trở nên khó khăn.
Hướng dẫn điều trị và phòng tránh đứt dây chằng chéo
Khi bị đứt dây chằng chéo, điều trị càng sớm là điều cần thiết. Tuy nhiên cần hạn chế tối đa các tình huống chấn thương nghiêm trọng. Việc phòng ngừa luôn cần được ưu tiên.
Cần điều trị ngay khi chấn thương
Thông thường, ngay sau khi bị chấn thương ở khu vực đầu gối, người gặp chấn thương cần ngay lập tức liên hệ các cơ sở y tế để được điều trị càng sớm càng tốt. Trong trường hợp đứt, giải pháp duy nhất là phẫu thuật tái tạo dây chằng.
Mức độ phục hồi sau phẫu thuật này có thể kéo dài từ 6 – 8 tháng. Với khả năng quay lại chơi thể thao lên đến là từ 90 – 95% so với ban đầu.
Biện pháp phòng tránh
Cần tránh tối đa việc bị đứt dây chằng chéo. Điều quan trọng là cần kết hợp giữa luyện tập, nghỉ ngơi và dinh dưỡng; việc luyện tập để tăng cường sức mạnh cho dây chằng chéo là rất cần thiết. Trước khi tập, người chơi sẽ phải khởi động đầy đủ. Các bài tập với tạ như squat, deadlift là cần thiết để tăng sức mạnh cho cả cơ và dây chằng. Cơ bắp khỏe cũng sẽ giảm tải bớt áp lực cho dây chằng. Ngoài ra, các bài tập chạy nước rút bên ngoài cũng sẽ giúp tăng cường sức mạnh cho dây chằng chéo.
Ngủ nghỉ hợp lý
- Luôn đảm bảo số giờ ngủ từ 7-8 tiếng khi chơi thể thao vừa. 8 – 10 tiếng khi chơi thể thao rất nặng là điều cần thiết để phục hồi.
- Cường độ thi đấu cũng nên được sắp xếp để không bị quá dày trong thời gian quá dài.
Cầu thủ cần được bổ sung dinh dưỡng
Khi Văn Hậu chuyển sang thi đấu tại Hà Lan, CLB Heerenveen đã thuê chuyên gia dinh dưỡng riêng. Họ giúp anh phục hồi thể lực và phát triển cơ bắp. Lý do là bởi các chuyên gia của Heerenveen đã phát hiện thấy cầu thủ trẻ này phải thi đấu quá nhiều trong thời gian gần 1 năm trước khi sang Hà Lan.
Điều này cho thấy tầm quan trọng của dinh dưỡng. Nó ảnh hưởng trực tiếp tới thể lực và tình trạng chấn thương của các cầu thủ. Vì lý do này, thường xuyên bổ sung các thực phẩm giàu protein, canxi và collagen typ. Sự tư vấn của chuyên gia là điều rất cần thiết để có dây chằng khỏe mạnh. Cần có ý thức bảo vệ gân dây chằng khi có bất cứ dấu hiệu tổn thương nào!